Anksiyete dönem dönem her insanın yaşayabileceği kaygılı durumları oluşturur. Her insan hayatının bazı dönemlerinde zorluklar yaşayabilir ve bu zorluklar kişinin kendini kötü hissetmesine neden olabilir. Ancak bazı kişilerde anksiyete durumu ortada hiçbir neden yokken aniden ortaya çıkabilir. Bu durum kişinin hayat kalitesini ciddi anlamda düşürür.
Anksiyete Nedir?
Kaygı bozukluğu olarak da bilinmekte olan anksiyete kişinin aniden kaygılanmasıdır. Kişinin hayatı oldukça normal bir ilerleme gösterirken kendini sürekli olarak bir şeyler oluyormuş gibi kaygı hissedebilir. Sürekli olarak bir şeylere geç kalmaktan, yapıp yapmamaktan, yanlış yapmaktan vb. pek çok durumdan kaygı duyulabilir.
Genel olarak hayatının tüm alanında kaygı yer alan bu bireylerin hayat kalitesinin ciddi anlamda etkilendiği görülür. Sürekli gelecekten kaygı duymakta olan bir kişinin hayatını yaşaması zorlaşır. Hayat kalitesinin artması için tedavi gerekir. Aksi takdirde bireyin psikolojik problemleri daha ciddi bir boyuta ilerleyebilir.
Sosyal Anksiyete Nedir?
Sosyal fobi olarak da adlandırılan bu durum bireyin günlük hayatında gözlerin üstünde olmasından ve yargılanmasından korkmasıdır. Kişi bu esnada yoğun olarak, korku, endişe, utanç gibi duygulara kapılır. Bir insanın hayat kalitesinin ciddi oranda düşmesine neden olan bu durum kişinin pek çok şeyi gerçekleştirememesine sebep olabilir. Hayatın akışında normal olan bazı şeylerde uzak durmaya çalışabilir.
Anksiyete Neden Olur?
Anksiyete nedeni tam olarak bilinemeyebilir. Ancak geçmişte yaşanan travmalar, stresli dönemler, sağlık problemleri, aile içerisinde yaşanan çatışmalar gibi pek çok farklı durum anksiyetenin oluşumunu etkileyen durumlar arasında yerini alır. Her insanda farklı nedenlerden dolayı oluşum göstermekte olan bu durum genetik nedenlerden dolayı da meydana gelebilir Eğer bir kişinin ailesinde anksiyete bulunmakta ise diğer insanlara oranla anksiyete olma ihtimali daha yüksektir. Ayrıca aile ve okuldaki sorunlar, ilişkilerde yaşanan problemler, çocukluk dönemi travmaları, kontrolcü ebeveyn gibi duruma sahip kişilerde anksiyete gelişme olasalığı daha yüksektir.
Anksiyete Nasıl Anlaşılır?
Bu duruma sahip olan kişilerde sürekli olarak korku ve endişe hali bulunur. Zaman zaman panik atak krizleri ile birlikte kendini gösterebilir. Aşırı endişe durumu ise kişinin günlük yaşamını devam ettirirken zorluk yaşamasına neden olur. Aynı zamanda bu durumun belli başlı belirtileri bulunur ve bu belirtiler kişinin yaşamında önemli etkenlere neden olur. Anksiyete yaşayan bireyler genelde şu belirtilere sahiptir:
- Kas gerginliği,
- Çarpıntı,
- Nefes alamda zorluk,
- Elde titreme,
- Mideye ağrı girmesi,
- Ağzın kuruması,
- Aşırı heyecan,
- Kontrolü kaybetmekten korkma,
- Aniden kötü bir şey olacakmış hissi
- Hafızda ve dikkatte yaşanan sorunlar
Anksiyete Tanısı Nasıl Konur?
Tanı konulabilmesi için ilk olarak hastanın durumu hakkında detaylı bilgi elde edilmesi gerekmektedir. Öncelikle hastanın öyküsü dinlenmekte ve belli başlı bazı sorular sorulmaktadır. Bu sorular kişi kriz yaşarken neler olduğu, belirli bir olaydan sonra mı endişe hissettiği yoksa herhangi bir zamanda da endişelendiği şeklinde olabilir. Bu bilgiler ışığında anksiyete tanısı konulabilir. Hastaya teşhis konulması ile birlikte tedavi sürecine başlanır.
Anksiyete Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Anksiyete tedavi yöntemleri farklı şekillerde gerçekleştirilebilir. İlk olarak hastanın durumu hakkında detaylı olarak bilgi elde edilir ve buna uygun olarak nasıl bir tedavi uygulanacağına karar verilir.
Hastaların bazılarında ilaç tedavi bazılarında ise terapi yöntemlerine başvurulur. Bazı hastalarda ise her iki tedavi yöntemine birden başvurularak hastanın iyileşmesine olanak sağlanabilir. Tedavi süreci kişiden kişiye değişim gösterir. Anksiyete için kullanılan yöntemler şu şekilde sıralanabilir:
- Psikoterapi; bu yöntemde neden bu duyguların hissedildiği araştırılır. Kişinin çocukluğundan başlayarak yaşadıkları irdelenir.
- Bilişsel davranışçı terapi; bu yöntemde kişinin davranışlarının değiştirilmesi amaçlanır. Panik yaratan düşünce ve davranışların nasıl düzeltilebileceği üstünde durulur.
Profesyonel destekle birlikte şu yöntemler de kişinin anksiyetesinin azalmasına yardımcı olabilir:
- Farkındalık meditasyonu
- Egzersiz
- Derin nefes alma: Derin nefes alma egzersizleri, kalp atış hızınızı yavaşlatarak, kan basıncını düşürerek ve gevşemeyi teşvik ederek kaygıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
- Yeterince uyumak
- Kafein ve alkolü sınırlamak
- Hobilerle ilgilenmek ve rahatlama teknikleri: Okumak, resim yapmak veya müzik dinlemek gibi keyif alınan aktivitelerle meşgul olmak, rahatlamaya ve endişenin azaltmasına yardımcı olabilir.
